اثرات بیماری نوزما بر زنبورعسل
در شکل بالا سمت چپ زنبور سالم و سمت راست زنبور الوده به نوزما هست ، با توجه به فلش ها که بالا یعنی زیاد و فلش پایین یعنی کم و فلش افقی یعنی بی اثر ، این تصویر را میتونن تفسیر کرد
بنابر مطالعه ای که انجام شده در نوزما روده میانی زنبور اسیب میبینه و مواد خوراکی هضم نمیشه و شما قطعات هضم نشده را در مدفوع زنبور مشاهده می کنید. چون هضم و جذب انجام نمیشه زنبور با گرسنگی مواجه میشه از چربی بدنش استفاده میکنه و همین عامل سبب تلفات زنبور میشه. ضمن اینکه زنبور پرستار زودتر به چراگر تبدیل میشه.
یکی از دلایل شاخون زدن کلنی ها مبتلا شدن ملکه به نوزما هست. ملکه که نوزما میگیره روده اش هضم و جذب نمیکنه و در نهایت تخمدانها تحلیل و کیسه اسپرم مشکل دار میشه و تخمریزی کم و ....در نهایت ملکه زود تعویض میشه.
در ان مطالعه به دو دسته زنبور اسپور نوزما را وارد دستگاه گوارش کرده بودند. یک دسته کاملا سالم و عاری از بیماری که سمت چپ بود. در سمت راست این اسپور را به زنبورهای دارای علایم خفیف نوزما داده بودند تا ببینند وقتی یک کلنی که فعلا نوزما داره وقتی با نوزمای شدید روبرو میشه چه اتفاقی برای زنبور می افتد.
در دو موقع یکی چند روز ابتدایی یعنی early و چند روز انتهایی یعنی late یک دوره دو هفته ای فراسنجه های مختلف را بررسی کردند. دیدند که زنبوری که نوزمای خفیف داره اگر الودگی جدید بگیره چون سیستم ایمنی ان ضعیف شده به شدت اسیب پذیر هست.
از طرفی مشاهده کردند زنبورهای الوده به نوزما دارای متابولیسم بدنی زیادی هستند و چربی بدن انها سریع مصرف میشه و علت سندرم کلنی همین تخلیه ذخایر بدن هست
از طرفی زنبورهایی که تازه الوده شدند در اواخر دوره ازمایش مقدار پروتیین بدنشان زیاد شده بود که دلیل ان تولید پروتیین ها و پپتیدهای موثر در سیستم ایمنی هست ولی در این مطالعه نشان داده شد که زنبورهای الوده مقدار پروتیین بدنشان کم میشه و برای تامین انرژی مصرف میشه و سیستم ایمنی تضعیف میشه
در این مطالعه ذکر شده که عامل نوزما فاقد میتوکندری یا موتور تولید انرژی است و انرژی مورد نیاز خودش را از سلول های روده تامین میکنه. به این انرژی در بیوشیمی ATP می گویند. با مصرف این منبع انرژی سلول های روده گرسنه می مانند و چون انرژی انها را عامل نوزما مصرف میکنه نمی توانند زنده مانده و متلاشی می شوند
بنابراین زنبوری که به نوزمای شدید مبتلا میشه دارای روده اسیب دیده هست و چون روده اصطلاحا زخم شده و اسیب دیده و متورم است نمیتونه مواد مغذی را جذب کنه گلوکز همولنف پایین میاد و کم کم زنبور بی حال میشه و شما زنبورهای بی حال را جلو دریچه مشاهده می کنید
از طرفی چون انرژی بدن کم هست قدرت پرواز ندارند و روی زمین میافتند و راه می روند
از طرفی به دلیل کم شدن انرژی عضلات مرتبط با بالها بی حال شده و نمی توانند درست منقبض شوند به همین دلیل بال کوچک و بزرگ جفت نمیشه و شما تغییر موقعیت در بالها می بینید که زنبور توان پروازی نداره
در کل باید برای نوزما درمان نکرد بلکه باید همواره با روش های مختلف غیردارویی و دارویی نسبت به پیشگیری اقدام کرد.
زنبور نر و ملکه مبتلا به نوزما توان باروری خوبی ندارند و این نوع ملکه ها عمدتا زود تعویض می شوند و یکی از دلایل تعویض ملکه که به ان توجه نمیشه همین نوزما است
علایم نوزما ان چیزی که دوستان فکر میکنند نیست بلکه انچه دوستان می دانند حاصل ترجمه مقالات و کتابهای نوشته شده افرادی است که در اروپا بودند و مشاهداتی را سالهای قبل داشتند. نوزما در ایران و اسیا علایم قابل مشاهده ای که تاکنون گفته شده را ندارد و اثاری از بی حالی و عدم پرواز و پیاده روی را ما می بینیم. با کنترل نوزما تخمریزی ملکه چندبرابر میشه و کلنی چند طبق که ارزوی دوستان هست در صورت کنترل دو عامل کنه و نوزما محقق میشه.
ارائه دهنده : دکتر علی اصغر صادقی