تغذیه زنبور عسل با آب و شیره میوه‌ها
در کُل آب و شیرهٔ میوه‌ها مطلوب زنبورهای عسل نیستند، ترکیب قندی و میزان املاح موجود در این شیره‌ها برای تغذیه کلنی مناسب نبوده و مخصوصا برای زمستان‌گذرانی توصیه نمی‌شود.برای زمستان‌گذرانی مطلوبِ کلنی‌ها و تامین منابع قندی کلنی زنبورعسل در وهله اول عسل طبیعی چند گل کوهستان، بعد عسل‌های دشت، بعد عسلک‌ها، سپس عسل‌های تغذیه‌ای و در وهله‌ی آخر خمیرشیرین (حاوی‌عسل) توصیه می‌شود. قطعا در این بین و در این سالها که شرایط شهد طبیعی مراتع در حد خوبی نیستند حداکثر شصت تا هفتاد درصد عسل طبیعی کندو برداشت شود و سی تا چهل درصد عسل برای زمستان‌گذرانی کندو که معمولا این قاب‌ها حاوی تخم و ... هستند، باقی بماند و شصت تا هفتاد درصد دیگر ذخیره مورد نیاز کندو در وهله اول با دادن شربت غلیظ حدود چهار هفته قبل از جریان هوای سرد در منطقه داده شود تا این شربت به عسل رسیده فرآوری شود، در صورت زمستان‌های سرد نیز می‌توان از خمیرشیرین به صورت کمکی استفاده نمود.
البته این یک روش عمومی است و سایر دوستان می‌توانند بسته به تجربه شخصی و با در نظرگرفتن شرایط دمایی منطقه و شرایط جمعیتی کلنی و اهداف‌شان شرایط متفاوت‌تری را نیز در نظر بگیرند.استفاده از کیک گرده حاوی ۲۵ درصد پروتئین کل جهت تخم‌ریزی بیشتر ملکه و تولید زنبورهای زمستان گذران با ذخیره پروتئین و چربی بالا حداقل چهار هفته قبل از شروع فصل سرد شدیدا توصیه می‌شود.
میزان پروتئین مورد نیاز کلنی‌ها در فصل سرد و نسل زمستان‌گذران زنبورها به شدت کاهش می‌یابد و حداکثر سه تا پنج درصد پروتئین در کیک گرده زمستان‌گذرانی قابل توصیه است. با شروع فصل سرد و کاهش سطح تخم‌ریزی ملکه و کاهش تولید ژل‌رویال زنبورهای پرستار نیاز پروتئینی کلنی نیز کاهش می‌یابد و جهت زمستان‌گذرانی مطلوب کلنی‌ها بایستی توجه ویژه‌ای به منابع کربوهیدراتی کندو اعم از عسل یا خمیرشیرین داشت.باید توجه داشت که در شرایط دمایی کمتر از ۱۵ درجه استفاده از شربت قابل توصیه نیست و در این شرایط خمیرشیرین بایستی به صورت تکمیلی به کندو داده شود.
منبع : مهندس بهزاد رفاهی
