قواعد جابجا کردن کندوها

از جابجا کردن کندوها، به فاصله های کمتر از 10 کیلومتر، به ویژه در داخل زنبورستان به فاصله های چند متری به هر دلیلی و در هر ماه و فصلی که باشد باید احتراز کرد. زیرا زنبورهای قادر به پرواز هر جمعیت دوباره به محل استقرار قبلی کندویشان بر می گردند.
زنبورهای قادر به پرواز برای پیدا کردن و تشخیص کندوی خود از سایر کندوها یک لوله هوایی تجسمی در مغزشان رسم می کنند که انتهای آن به سوراخ پروازشان ختم می گردد، هنگام بازگشت وقتی که به نزدیکی کندوهایشان رسیدند خود را به داخل همان لوله های تجسمی انداخته و در سوراخ پرواز پیاده می شوند. هرگاه کندو حتی تنها یک متر به راست یا به چپ منتقل گردد، زنبورها هنگام بازگشت از راه لوله ی پرواز تجسمی در نقطه ای که سوراخ پرواز قرار داشت کندویشان را جستجو می کنند ولی اثری از آن نمی بینند. ناچار به عقب پرواز کرده و دوباره و سه باره و چند باره خودشان را به داخل همان لوله هوایی تجسمی انداخته باز در محل سوراخ پرواز سابق پیاده می شوند بدون آن که موفق به پیدا کردن کندوهای شان گردند. گیج و متحیر آن قدر این کار را تکرار می کنند تا خسته شوند. آن گاه با پا کمی به راست و چپ و جلو و عقب می روند تا سرانجام کندویشان را پیدا کنند. البته اگر فاصله ی محل تنها 1 متر باشد. در فاصله های 100 متری و بیشتر هرگز کندوهایشان را پیدا نمی کنند و معمولاً تلف می شوند. به خصوص اگر کندوی دیگری در آن نزدیکی و یا به فاصله ی حداکثر چند متری وجود نداشته باشد. پس از پیدا کردن سوراخ پرواز بوی ملکه اشان را تشخیص می دهند. از این زمان به بعد لوله ی پرواز تازه ای در داخل مغزشان ترسیم و برای رفت و آمد از آن استفاده می کنند و لوله ی پرواز سابق را فراموش می کنند. حال اگر کندو را دوباره به محل اولش برگردانند باز زنبورها گرفتار همان سرگردانی قبلی می شوند تا آن را دوباره پیدا کنند.
به طور کلی زنبورداران باید این قانون را دانسته باشند که انتقال کندو از نقطه ای به نقطه ی دیگر تنها در صورتی مجاز است که فاصله ی مستقیم بین این دو نقطه اقلاً 10 کیلومتر باشد. زیرا شعاع پرواز زنبور عسل کارگر حدود 4 کیلومتر است.
با در نظر گرفتن شعاع 4 کیلومتری پرواز کارگران می بایستی معمولاً فاصله ی انتقال کندو به خط مستقیم را 8 کیلومتر گرفت. بهتر است این فاصله را 2 کیلومتر اضافه تر یعنی 10 کیلومتر گرفت که به هیچ وجه امکان بازگشت کارگران به محل قبلشان وجود نداشته باشد.