کنترل کنه واروا با اسید اگزالیک

اسید اگزالیک, ( oxalic acid ), اکسالیک اسید یا جوهر ترشک, با فرمول شیمیایی C2H2O4, جزو اسیدهای دی کربوکسیلیک طبقه بندی شده است. از لحاظ قدرت اسیدی, بسیار قوی تر از اسید استیک می باشد. این اسید در آب حل می شود و محلول حاصل بی رنگ است.

انواع اسید اگزالیک  :
اسید اگزالیک موجود در بازار معمولا به شکل بلورهای سفید رنگ و با درجه خلوص ۹۹.۶ درصد موجود می باشد. اسید مورد استفاده برای درمان باید حتما از نوع آزمایشگاهی باشد.

زمان کنترل کنه واروا :
به طور کلی در طول فصل فعالیت زنبورها, نباید میزان آلودگی کلنی ها از ۳ درصد بیشتر شود. در واقع نباید حداکثر آلودگی در اردیبهشت ماه بیشتر از ۱ درصد, در مرداد ماه بیشتر از ۲ درصد و در آبان ماه بیشتر از ۳ درصد شود.

مزایای مصرف اسید اگزالیک  :
1.    ارزان است.
2.    ارگانیک است.
3.    بسیار موثر است.
4.    در فرآورده های زنبورعسل باقی نمی ماند.
5.    باعث ایجاد مقاومت در کنه واروا نمی شود.

احتیاط در حین مصرف اسید اگزالیک :
بیشترین خطر اسید اگزالیک در حالت تنفس غبار آن می باشد. همچنین نباید با چشم ما تماس داشته باشد. بنابراین داشتن عینک لازم است. در صورت تنفس غبار آن بلافاصله باید دهان شسته شده و فرد به هوای آزاد منتقل شود. همچنین در صورتی که اسید با چشم برخورد نموده باشد باید چشم را به صورت پلک باز شستشو نماید.
در حین کار, خوردن, آشامیدن و سیگار کشیدن ممنوع می باشد. همچنین پس از اتمام کار, دست ها و صورت کاملا باید شسته شود.
 

 روش های استعمال اسید اگزالیک

روش نگهداری اسید اگزالیک :
اسید اگزالیک باید در ظروف سربسته و در محل خشک و خنک نگهداری شود. پودر خشک اسید اگزالیک تا ۲ سال قابل نگهداری می باشد.
 مصرف اسید اگزالیک برای کنترل کنه واروا به چهار روش اسپری, تزریق ( قطره ای ), تبخیر و تصعید انجام می شود که به ترتیب توضیح داده می شود.

کنترل کنه واروا با اسپری اسید اگزالیک :
بهترین دما برای انجام اسپری اسید اگزالیک حداقل ۲۰ درجه سانتی گراد می باشد. چون در این روش قاب ها از هم جدا می شوند, اگر دما کمتر باشد باعث تشکیل نشدن خوشه و مرگ زنبورها خواهد شد. البته بهتر است تمام زنبورها داخل کندو باشند تا تاثیر دارو بیشتر شود. همچنین بهتر است که مبارزه در انتها یا ابتدای فصل صورت گیرد تا تعداد نوزادها کمتر باشد زیرا تاثیر گذاری دارو در زمان حضور نوزادان در کندو فقط ۶۰ درصد برآورد شده است و دارو قادر به کشتن کنه های داخل سلول ها نمی باشد.
برای تهیه اسید ۳.۲ درصد باید ابتدا ۶۰۰ سی سی آب مقطر را تا دمای ۶۵ درجه گرم کنیم و بعد مقدار ۴۵ گرم اسید اگزالیک ۹۹.۶ را به آن اضافه نماییم تا کاملا حل شود و بعد می توان ۶۰۰ گرم شکر به آن اضافه نماییم.
سپس برای هر سمت قاب پر از زنبور ۳.۳ سی سی اسپری شود تا جمعا برای یک قاب ۵ سی سی اسپری شده باشد. ۱ لیتر از این محلول برای اسپری حدود ۲۵ کلنی ۸ قاب کافی می باشد. اضافه دارو نباید نگهداری شود. نتایج کار ۴ روز بعد مشاهده خواهد شد.
گفته می شود که اسپری روی نوزادها, باعث نکروزه شدن سلول های روده میانی آنها می شود. مقدار تاثیر دارو در زمان نبود نوزاد در کندو تا ۸۵ درصد بیان شده است. همچنین نباید بیشتر از یک بار در هر ۴ ماه انجام شود.

کنترل کنه واروا با تزریق اسید اگزالیک :
بهترین دما برای انجام تزریق اسید اگزالیک حدود ۰ تا ۵ درجه سانتی گراد می باشد. بهتر است که مبارزه در انتها یا ابتدای فصل صورت گیرد تا تعداد نوزادها کمتر باشد, چون دارو قادر به کشتن کنه های داخل سلول ها نمی باشد.
برای تهیه اسید ۳.۲ درصد باید ابتدا ۶۰۰ سی سی آب مقطر را تا دمای ۶۵ درجه گرم کنیم و بعد مقدار ۴۵ گرم اسید اگزالیک ۹۹.۶ را به آن اضافه نماییم تا کاملا حل شود و بعد می توان ۶۰۰ گرم شکر به آن اضافه نماییم.
سپس به وسیله یک سرنگ بزرگ یا قاشق غذاخوری برای هر شیار بین دو قاب پر از زنبور, ۶.۶ سی سی روی خوشه زنبورها ریخته می شود تا با زنبورها برخورد نماید. ۱ لیتر از این محلول برای تزریق حدود ۲۰ کلنی ۸ قاب کافی می باشد. تکرار بعدی درمان یک هفته بعد صورت می گیرد. اضافه دارو نباید نگهداری شود. نتایج کار ۴ روز بعد مشاهده خواهد شد.
گفته می شود که اگر تزریق روی نوزادها انجام شود, باعث نکروزه شدن سلول های روده میانی آنها می شود. همچنین مقدار تاثیر دو بار تزریق دارو به فاصله یک هفته, ۵۵ درصد بیان شده است. تکرار سوم دارو نباید در فاصله کمتر از ۴ ماه از نوبت دوم صورت گیرد.

کنترل کنه واروا با تبخیر محلول اسید اگزالیک :
بهترین دما برای انجام تبخیر اسید اگزالیک حدود ۱۵ درجه سانتی گراد می باشد. بهتر است که مبارزه در انتها یا ابتدای فصل صورت گیرد تا تعداد نوزادها کمتر باشد.
ابتدا باید ۳۵ گرم اسید اگزالیک را داخل ۱ لیتر آب مقطر ۶۵ درجه سانتی گراد حل نماییم و بعد به ظرف دستگاه تبخیر انتقال دهیم. سپس با تزریق محلول به دستگاه و شروع پرتاب بخار اسید, باید سر لوله دستگاه داخل کندو گرفته شود. ملاک پر شدن فضای داخل کندو با بخار اسید اگزالیک می باشد که به طور میانگین ۳۰ ثانیه طول می کشد.
برای کلنی های ضعیف تر از ۳ قاب, تبخیر توصیه نمی شود. دریچه پرواز در پایین و دریچه تهویه درب بالا باید کاملا بسته باشد. درمان ۳ بار در ۲۱ روز به فاصله یک هفته تکرار می گردد. نتایج کار ۲ روز بعد مشاهده خواهد شد.
توجه نمایید که در هنگام بخار دادن نباید فشار دود حاصل از اسید, مستقیم به زنبورها برخورد نماید چون باعث سوختن آنها می شود.
اکثر دستگاه های دست ساز یا موجود در بازار استاندارد نبوده و به خاطر نداشتن دمای استاندارد, باعث سوختن اسید می شوند و عمل تبخیر درست صورت نمی گیرد.
 

 دستگاه حرفه ای تصعید اسید اگزالیک

کنترل کنه واروا با تصعید اسید اگزالیک :
بهترین دما برای انجام تصعید اسید اگزالیک حدود ۱۵ درجه سانتی گراد می باشد. بهتر است که مبارزه در انتها یا ابتدای فصل صورت گیرد تا تعداد نوزادها کمتر باشد.
به منظور درمان باید برای هر کندوی ۸ قاب, مقدار ۲.۲۵ گرم پودر اسید اگزالیک را داخل دستگاه تصعید استاندارد ریخته و داخل کندو گرفته شود. ملاک پر شدن فضای داخل کندو با بخار اسید اگزالیک می باشد که به طور میانگین ۲۵ ثانیه طول می کشد.
برای کلنی های ضعیف تر از ۳ قاب تصعید توصیه نمی شود. دریچه پرواز در پایین و دریچه تهویه درب بالا باید کاملا بسته باشد. در زمان دود دهی نباید باد شدید وزش داشته باشد. درمان ۳ بار در ۲۱ روز به فاصله یک هفته تکرار می گردد. نتایج کار ۲ روز بعد مشاهده خواهد شد. مقدار تاثیر دارو در زمان نبود نوزاد در کندو تا ۹۸ درصد بیان شده است.
توجه فرمایید که در هنگام دود دادن نباید فشار دود حاصل از اسید, مستقیم به زنبورها برخورد نماید چون باعث سوختن آنها می شود.
اکثر دستگاه های دست ساز یا موجود در بازار استاندارد نبوده و به خاطر نداشتن دمای استاندارد, باعث سوختن اسید می شوند و عمل تصعید درست صورت نمی گیرد. تنها عیب روش تصعید, هزینه بالای خرید دستگاه استاندارد می باشد. همچنین گفته می شود که استنشاق مکرر و همیشگی دود حاصل از تصعید اسید اگزالیک باعث ایجاد سنگ کلیه در افراد حساس می شود.

مزیت های تصعید :
1.    محدودیت دما ندارد
2.    محدودیت تکرار ندارد
3.    سرعت کار بسیار بالاتر است
4.    نتیجه بخشی کار بسیار عالی می باشد. ( تا ۹۸ درصد تاثیر با یکبار درمان در زمان نبود نوزاد در کندو )
5.    نیازی به باز کردن کندو نیست
6.    دود حاصله باعث ضد عفونی شدن کل کندو می شود
7.    حتی با افزایش دز دارو, تنش کمتری نسبت به حالت اسپری و تزریق اسید اگزالیک و یا مصرف اسید فرمیک دارد
8.    خطرات کار با اسید اگزالیک بسیار کمتر از اسید فرمیک است
9.    باعث تلفات ملکه یا نکروزه شدن لاروها نمی شود
10.    در فصولی که حجم کار کمتر است می توان از این نوع درمان بهره برد
11.    محدودیت اشتباه جزئی, در دز مصرفی دارو ندارد
12.    چون معمولا کمترین حجم زنبور در کندو وجود دارد, حجم کار و دز مصرف دارو کمتر می شود
13.    معمولا همه زنبورها در کندو هستند و درمان موثر تر است
14.    به دلیل کم بودن سطح پرواز و نبودن زنبورهای نر, انتقال کنه از کندویی به کندوی دیگر وجود ندارد
15.    نیازی به فعالیت زنبور برای خوردن شربت اسپری شده یا تزریق شده ندارد
16.    در زنبورداری های صنعتی استفاده از اسید فرمیک مرسوم نیست ولی استفاده از اسید اگزالیک رایج است
17.    به دلیل اینکه نوع درمان تماسی می باشد و نه سیستمیک, تاثیر مناسب تر و همه گیرتری دارد و زنبور را مسموم نمی کند
18.    به دلیل ماندگاری روی سطح زنبورها و کندو, زنبورهای تازه متولد شده هم درمان می شوند
19.    تا حدودی روی کنه های داخل سلول های سربسته تاثیر دارد
20.    به جز کنه واروا, کنه های تروپیلا الاپس یا کلارا و آکاراپیس وودی یا تراشه ای را نیز کنترل می کند
21.    مقدار مصرف دارو بسیار ناچیز و ارزان است
22.    در روش های تزریقی و اسپری فقط زنبورهایی درمان می شوند که اسید را خورده اند اما در تصعید درمان همه گیر است.
23.    کمترین تعداد تلفات زنبور عسل بعد از مصرف دارو به صورت تصعید می باشد
24.    بیشترین رشد جمعیت در کلنی های درمان شده با تصعید مشاهده می شود.

شما با مشاهده منابع زیر تصمیم بهتری در روش مصرف اسید اگزالیک خواهید گرفت, اما به نظر ما بهترین روش استعمال این اسید برای کنه کشی, تصعید می باشد.