نکاتی در خصوص زمستان گذرانی کلنی ها

نکاتی در خصوص زمستان گذرانی کندوهای عسل به محض اينکه درجه حرارت در اطراف توده خوشه مانند, در داخل کلنی نقصان پيدا می کند, زنبورانی که در پوسته خارجی اين توده قرار دارند,بال های خود را تا حدودی می گشايند و مانع تشعشع حرارت به خارج می گردند. در عين حال با حرکات سريع سينه خود به توليد حرارت می پردازند. وقتی درجه حرارت بيشتر سقوط کند, اين زنبورها سر و سينه خود را در داخل توده فرو می برند و شکم خود را به سمت خارج نگاه می دارند. اگر در اين حالت کسی گوش خود را روی قسمت بالای کندو قرار دهد شايد بتواند صدای بم و مداوم وزوز زنبوران را بشنود. اين نشانه آن است که تا عس،ل در کندو باقی است شرايط خوب است.
رطوبتی که در اثر هضم عسل ايجاد می شود از خوشه خارج شده, به صورت ذرات يخ سطح داخلی ديواره های کندو را فرا می گيرد. وقتی درجه حرارت کمی بالا می رود اين ذرات يخ ذوب می شود و مورد استفاده زنبوران قرار می گيرد. توده خوشه مانند زنبوران عسل در حرارت ملايم به سمت بالا گرايش دارند و با رسيدن بهار به قسمت بالای قاب ها می رسند. زنبورانی که از خوشه جدا می شوند, يا فرو می افتند و يا می ميرند و در کف کندو جمع می شوند.
سوراخ پرواز کندوها نباید به هر دلیلی درطول زمستان بسته شود. چون علاوه برامکان خفگی جمعیت، تهویه داخل کندو نیزسخت می شود. همچنین دربعضی ازروزهای گرم زمستان بعضی زنبوران ازفرصت گرمایی طول روزاستفاده کرده و بلافاصله پروازمدفوع را انجام می دهند. ضمنا" در صورت باز بودن سوراخ پرواز بخارات حاصل ازتنفس زنبوران از کندوخارج می شود.
اگر فضای بسته را جهت زمستان گذرانی کندوها درنظر گرفته اید، حتما" به گردش جریان هوا و تهویه آن محیط  توجه کنید. دمای محیط  بسته و مسقف نباید از ۷ درجه سانتیگراد بالا رود.
نیاز به مصرف انرژی و غذا درماههای اسفند و فروردین افزایش می یابد. در یک روز آرام  و آفتابی می توانید سریعا" نسبت به کنترل غذای کلنی اقدام کنید. مواظب باشید که این کار باید خیلی سریع  و با دقت انجام گیرد.
قبل ازشروع  فصل زمستان گذرانی، جمعیت کندوهای ضعیف و یتیم را ادغام و یا حذف کنید.در شرایطی که زنبور پرواز دارد و قدرت دفع  ، درصورت لزوم ازکیک گرده، بخصوص دراواخر زمستان استفاده کنید.
زنبورستان باید درطول زمستان گذرانی آفتاب گیر باشد. بعبارت دیگرسوراخ پروازکندوها را باید درجهتی قرارداد که بیشترین ساعات تابش نورخورشید را داشته باشد.
مراقب آفات خارجی زنبورعسل مانند خرس، شغال، سنجاب و غیره باشید. بعضی از جانوران حرص وهوس زیادی برای خوردن عسل دارند. موشها دوست دارند ازمحیط مناسب و مطبوع داخل کندو جهت لانه گزینی و زمستان گذرانی استفاده کنند، که این امرمی تواند برای جمعیت کندوها خطرناک و استرس زا باشد. حتما" سوراخ پرواز کندو را کوچک کنید تا موشها نتوانند وارد کندوشوند.  
کندوها را طوری در زنبورستان مستقر کنید که جهت سوراخ پروازبا شیب زمین منطبق باشد. منظورم اینست که درصورت نفوذ آب باران و برف به داخل کندو، آب به آسانی بتواند از سوراخ پروازتخلیه شود.
محل استقرارکندوها باید آرام و ساکت بوده و عاری از هر گونه  سر و صدای ناهنجار و استرس زا باشد.
از بازوبسته کردن درب کندو درطول زمستان جدا" خوداری کنید.
اگر دمای محیط از 12 درجه سانتیگراد بالا رود زنبوران شروع به پروازهای مدفوع خواهند کرد، که این عمل  نشانه سالم بودن کلنی است.
بعد از اتمام فصل زمستان و در یک روز آفتابی میزان تخمریزی و سلامتی ملکه و جمعیت را کنترل کنید.
یکی ازوظایف هر زنبوردار بعد از بارش برف در زمستان، تمیز کردن برف اطراف کندو و خصوصا" سکوی سوراخ پروازاست. اگربرف سکوی پرواز، تمیز نشود درطول شب برف یخ بسته و باعث انسداد سوراخ پروازخواهد شد.
اگر می خواهید از زنده بودن جمعیت کندو آگاه شوید، ضربه ی آرامی را با مشت خود به کندو وارد کرده و بلافاصله ازسوراخ پرواز گوش کنید. صدای زنبوران درصورت زنده بودن شنیده خواهد شد.   
معمولا" بعد ازاتمام فصل زمستان ، اجساد و لاشه های مرده ی زنبوران در جلو سوراخ پرواز مشاهده می شود. با دیدن آنها نگران و ناراحت نباشید، بلکه خوشحال هم باید شد. زیرا این عمل، نشانه ی سالم بودن جمعیت کندو است.
معمولا" دراسفند ماه بعضی از گیاهان مثل گل بید مشک  و گل حسرتی زودتربه گل می روند. دراین موقع زنبورداران به رفت وآمد زنبوران خود درسکوی پرواز دقت کرده و دوست دارند اولین محموله های گرده را که توسط زنبوران کارگر، به داخل کندو حمل می شود نظاره کنند. این همان صحنه هایی است که هر زنبوردارهمواره درطول زمستان انتظار و آرزوی آنرا داشته و بدین ترتیب همزمان با آغاز فصل فعالیت زنبوران، سفیدی طبیعت و سیاهی شبهای سرد و طولانی زمستان به سرآمده و روزهای سرسبزبهاری و شادابی طبیعت درراه است.