کلنی انکوباتور پرورش ملکه
قاب حاوی سلولهای ملکه را از روز پنجم بعد از پیوند به انکوباتور الکتریکی یا کلنی انکوباتور منتقل میکنند.
در انکوباتور با دمای ۳۴ درجه سانتیگراد و رطوبت ۵۰% می توان قاب سلولهای ملکه را تا روز یازدهم پس از پیوند نگهداری کرد و سپس سلولهای ملکه را به طور معمولی یا با فنر به کلنیهای جفتگیری ملکه معرفی نمود و یا در قفس در کلنی انکوباتور یا در انکوباتور نگهداری کرد. البته با توجه به وجود نوسانات برق و گاهی قطع برق بهتر است از کلنی انکوباتور استفاده شود.
در کلنی انکوباتور که یک کلنی سه طبقه است معمولا در طبقه پایین که با شبکه ملکه جدا میشود قابهای عسل و در طبقه دوم و سوم قاب های شفیره و قابهای حاوی سلولهای ملکه را به صورت یک در میان قرار میدهند که تا روز ۱۰ یا ۱۱ پس از پیوند در این کندوها قرار دارند. در این کلنیها، زنبورها علاوه بر تامین گرمای مورد نیاز با نازک کردن سلولهای ملکه، آنها را برای تولد ملکه آماده مینمایند.
قابهای حاوی سلول باید به آرامی و بدون تکان شدی به کلنی انکوباتور منتقل شوند و زنبورهای روی آن را با برس جدا کنند. برای اطمینان خاطر بیشتر در روز ۱۰ پس از پیوند مومهای پایه سلولهای روی زهوار را با چاقو میبرند و از یکدیگر جدا میکنند. سپس آنها را به کندوی جفتگیری انتقال میدهند.
بریدن و جدا کردن سلول ها در روز ۱۰ به این دلیل است که در زمان پیوند گاهی لاروهای پیرتر پیوندزده میشوند و یک ملکه زودتر متولد میشود و بقیه سلولها را نیش زده و ملکهها قبل از تولد میکشد. بنابراین برای بالا بردن ضریب اطمینان جداکردن سلولهای ملکه در روز ۱۰ انجام میشود، ولی اصولا روز ۱۱ با احتساب لارو ۱/۵ روزه منتقل شدده به شروعکننده و ۳ روز دوران تخمی برای انتقال مناسبتر است، چون ملکه در پایان روز ۱۶ متولد میشود.
البته بعضی تولیدکنندگان برای صرف هزینه کمتر، ملکه متولد شده را تا روز ۵ در کلنی انکوباتور نگهداری میکنند و سپس ملکه بالغ را به کندوی جفتگیری معرفی مینمایند تا مدت زمان نگهداری ملکه در کندوی جفتگیری را کوتاهتر کنند. باید توجه داشت که انتقال شاخون آماده تولد، رایجترین روش در پرورش ملکه است.
در کلنیهایی که یک یا چند سری ملکه بالغ جفت خورده تحویل دادهاند معمولا برای احتیاط و پذیرش بالاتر از فنر شاخون برای معرفی شاخون استفاده میشود، زیرا وجود تخم و لاروهای حاصل از ملکههای قبیل باعث کاهش قدرت پذیرش کلنیهای جفتگیری میشود.
برای تولید ملکههای مناسب علاوه بر اعمال روشهای ذکر شده به نرهای مناسب در منطقه نیز نیاز داریم که ملکه های پرورش یافته با آنها جفتگیری کنند و آماده معرفی به کندوهای دیگر شوند.
بنابراین تولید نرهای مناسب در کلنیهای پدری یکی دیگر از مراحل مهم کار پرورش ملکه است.
منبع : پرورش ملکه زنبور عسل ( دکتر غلامحسین طهماسبی )