آیا عسل برای بیماران دیابتی مناسب است
آیا انواع خاصی از عسل هست که برای درمان دیابت مفید باشد؟ چرا عسل طبیعی باز هم منع مصرف دارد؟ آیا مصرف عسل همراه موم می تواند برای بیمار دیابتی مضر باشد؟ این سوالات ، سوالات رایج بیماران دیابتی است .
و اما پاسخ به این سوالات : عسل یک ماده غذایی شیرین است که تقریبا ۷۰ درصد آن از کربوهیدرات تشکیل شده است و یک قاشق مرباخوری عسل تقریبا ۱۷ گرم کربوهیدرات دارد.به زبان دیگر حدود ۹۵ تا ۹/۹۹ درصد مواد جامد عسل را قندها تشکیل می دهند. قندهای اصلی عسل قند های ساده مانند دکستروز ( گلوکز ) و لولوز ( فروکتوز ) هستند که حدود ۸۵ تا ۹۵ درصد قند عسل را تشکیل می دهند. تا کنون بیش از بیست نوع قند مختلف در عسل شناسایی شده اند. شیرینی عسل ۲۵ برابر بیشتر از شیرینی قند معمولی یعنی ساکاروز است .
• پس نمی توان گفت که عسل قند ندارد چرا که توضیحات فوق،این فرضیه را رد می کند.
افرادی که از دیابت رنج می برند در خون خود گلوکز اضافی دارند.بارها شنیده شده انواع عسلی که مقدار کمتری گلوکز و مقدار بیشتری فروکتوز داشته باشد بهتر مورد استقبال ارگانیسم بدن بیمار قرار می گیرد. در واقع گلوکز برای جذب، به انسولین احتیاج دارد اما فروکتوز مکانیزم جذب متفاوتی دارد و به انسولین احتیاجی ندارد. عسل آقاقیا مقدار زیادی فروکتوز دارد و به همین دلیل بعضی از متخصصان توصیه می کنند که این نوع عسل بهترین عسل برای افراد دیابتی هستاما: در مبحث قندها،به خوبی در مورد متابولیسم قند ها صحبت کردیم،گفتیم که فروکتوز هم در کبد می تواند به گلوکز یعنی قند خون،تبدیل شود.از طرفی می تواند در مسیر متابولیسم کبدی،تری گلیسیرید و چربی خون را افزایش دهد.
• با توجه به این موضوع،می توان گفت که عسل،هر چه قدر هم طبیعی و ارگانیک باشد باز هم قند دارد و می تواند به راحتی قند خون را افزایش دهد.
• موم کندو عسل تولیدات زنبور عسل است که از ترکیبی از موم معمولی و صمغ درختان حاصل می شود، حالت آن خمیری شکل و چسبناک با بوی مطبوع که رنگ آن از سبزتا قهوه‌ای تیره متغیر است. رنگ و عطر بره موم در مناطق مختلف متفاوت بوده و خصوصیات آن بستگی به نوع گیاهان موجود در هر منطقه دارد.موم عسل،در بدن انسان هضم نمی شود و با همان ساختار شیمیایی اولیه،از بدن دفع می شود.موم عسل می تواند نقش فیبر در میوه جات را داشته باشد اما چون غلظت قندها در عسل بیشتر از میوه است،دیگر تاثیری نمی تواند داشته باشد.
• عسل حتی اگر همراه موم هم مصرف شود،به دلیل غلظت زیاد قند،باز هم قند بالایی دارد.
عسل خواص زیادی دارد و مطالب گفته شده بدین معنا نیست که عسل ماده غذایی مضری می باشد اما برای یک بیمار دیابتی،کنترل قند اهمیت بسیار مهم تری دارد. بسیاری از کارشناسان،توصیه به مصرف مقدار بسیار کم عسل دارند اما مشکل اینجاست که بیمار دیابتی ممکن است تصور اشتباهی ازمقدار توصیه شده داشته باشد و مقدار بیشتری عسل مصرف کند یا حتی به مقدار کم بسنده نکند.از طرفی وقتی ما مجاز به مصرف عسل هستیم که مقدار کربوهیدرات موجود در عسل را با رژیم غذایی خود تطبیق دهیم.در این مرحله باید بدانیم که یک قاشق مرباخوری عسل می تواند معادل یک کف دست نان سنگگ یا ۵ قاشق غذاخوری برنج باشد.ما با معادل سازی انتخاب سختی خواهیم داشت،چرا که نان و برنج بیشتر از عسل سیرکننده هستند.از طرفی چون قند موجود در عسل،قند ساده محسوب می شود،باز هم با رعایت همه این مسایل،با سرعت قند خون را افزایش می دهد و خواهیم دید که با تحمل تمام این سختی ها و رعایت دقیق مقدار مصرف شده،باز هم قند خون دو ساعته بعد از مصرف عسل بالا خواهد بود. حال دو انتخاب خواهیم داشت: یا از خوردن عسل خودداری می کنیم یا دوز داروی مصرفی را افزایش می دهیم.افزایش دوز دارو وقتی فرد انسولین تزریق می کند راحت تر از افزایش دوز در مصرف قرص است اما اگر یک فرد دیابتی دوز انسولین رگولار را جهت پرخوری افزایش دهد در آینده ای نزدیک مشکل چاقی و اضافه وزن بیشتر خواهد داشت.پس با تمام این توضیحات،راه دوم آینده خوبی نخواهد داشت.
• در بیمار دیابتی، کنترل قند،هدف بزرگی است.خوردن عسل حتی به مقدار کم و محدود به راحتی می تواند رسیدن به این هدف را برای بیمار دیابتی غیر ممکن کند،پس اگر یک بیمار دیابتی بخواهد قند خون خود را کنترل کند و از مشکلاتی که قند خون بالا به دنبال خواهد داشت فرار کند:بهتر است تا حد الامکان از مصرف عسل خودداری کند.
