بهگزینی در زنبور عسل
وقتی صحبت از به نژادی میشه استراتژی های بعدی را هم باید مد نظر داشت
1- استراتژی انتخاب مادر برای نسل بعد
2- استراتژی اینبرید- هیبرید
3- استراتژی جمعیت بسته شهرستانی یا استانی
استراتژی اول انتخاب در برنامه اصلاح نژادی روشی هست که بیشتر زنبوردارها انجام می دهند
انتخاب مادری
در این سیستم شما کندوهایی که برای صفت خاص زیر نظر دارید انتخاب می کنید که انتخاب بر اثر میانگین تولید و یا هر صفت دیگر در کندو است
و از ملکه کندوی انتخابی شروع به پیوند زدن می کنید،
با توجه به اینکه ملکه مادر شما با نر های مختلفی جفتگیری کرده به طبع تمام دختر های تولیدی از کیفیت مورد نظر شما برخوردار نیستند و تنها یک پنجم از ملکه های دختری کیفیت خوب را برای صفت مورد نظر شما نشان می دهند
یعنی علاوه بر اینکه شما برای انتخاب ملکه مادر سخت گیری انجام می دهید تا بهترین مادر یا مادر ها را انجام دهید باید در بین ملکه های تولیدی دختری هم انتخاب انجام دهید تا بهترین از بهترین انتخاب شود
استراتژی دوم که بیشتر در سیستم اصلاحی سالهای قبل شرکت دادانت و دیگران برای استارلاین و میدنایت استفاده می کردند
استراتژی اینبرید- هایبرید
در این سیستم ملکه های مادری را اجازه جفتگیری نمی دادند، بلکه این ملکه های باکره را دو بار در معرض گاز دی اکسید کربن قرار می دادند تا شروع به تخم ریزی کنند بعد از اینکه پسران این ملکه ها بالغ می شدند از پسران اسپرم جمع اوری می کردند و ملکه مادر را با اسپرم پسرهای خودش تلقیح می کردند،
یعنی ملکه ها را به شدت اینبرید می کردند، و بعد نتاج این ملکه های مادری اینبرید را با هم امیزش می دهند تا هیبریدی را به حداکثر برسانند،
این روش هیبرید گیری باعث تولید ملکه های نسل اول یا F1 می شوند که حداکثر هیبرید ویگور را دارند و تقریبا در همان نسل اول از هر لحاظ بهترین هستند
ولی در نسل های بعدی به شدت افت می کنند، و به همین دلیل است که شرکت های بزرگ از این روش استفاده می کنند که همیشه مشتری داشته باشند
استراتژی سوم که در حال حاضر بسیاری از مراکز استفاده می کنند
استراتژی جمعیت بسته است
در این استراتژی به جای انتخاب یک صفت سه تا چهار صفت را مد نظر دارند و هر صفت را رتبه بندی می کنند
این روش حتی در زنبورستانهای 300-400 کندو هم قابل اجراست ولی باید این را در نظر داشت که این روش از لحاظ تئوری تا بیست نسل جوابگو است و بیشتر از ان باعث افزایش همخونی می شود و باید دوباره ژنتیک جدید وارد جمعیت کرد
برای این روش باید در ابتدا سه تا چهار صفت را در نظر بگیرید کندوها را به طور مرتب بازدید کنید و رتبه مربوط به هر صفت را در هر بازدید به کندوو بدهید
در انتها هر کندو را با جمع رتبه ها برای صفات مورد نظر تعیین کنید و تمام کندوها را بر اساس رتبه ای که برای صفات مختلف درجه بندی کردید مرتب کنید، و 10 درصد از بهترین کندو ها را انتخاب کرده برای تولید ملکه های دختری
نکته ای که اینجا باید مد نظر داشت اینکه برای اینکه واریانس زنتیکی را در زنبورستان خود از بین نبرید، ملکه های بقیه کندو ها را با دختر های تولیدی عوض نمی کنید بلکه از تمام کندو ها نر تولید می کنید و ملکه های تولیدی را با نر ها تلقیح یا در محیط ایزوله جفت می دهید
هر چند در این روش شما بهترین ها را انتخاب می کنید و دو قدم در اصلاح جلو میروید با تلقیح ملکه های دختری با نر های کندوهای دیگه یک قدم عقب نشینی می کنید تا همخونی بوجود نیاید
برای حل این مشکل که به گزینی را در سطح جمعیت انجام شود استراتژی جدید پیشنهاد شده
که این استراتژی همتن میکرو بریدینگ است که انتخاب بهترین ها در سطح زنبورستان انجام می شود و برای حل مشکل همخونی پیشنهاد شده که کار به صورت همکاریهای بین زنبورستانی انجام شود.
ارایه کننده : دکتر اسماعیل امیری