راز کندوی زنبور عسل
اگر حشرهای میتواند با حل سریع و درست یک مسأله هندسی ما را دچار شگفتی کند، میتوان آن چه ساکنین کندوهای عسل ایجاد میکنند را، شـاه کارهای ریاضی نامید. نبوغ ریاضی زنبور عسل از زمانهای باستان (سده چهارم قبل از میلاد)، بشر را به شگفتی واداشته است.
بیایید ساختمان شانههای کندو را بررسـی کنیم:
این شانهها از یک رشته شبکههای مومی شش وجهی تشکیل شدهاند که در دو قشر چیده شده و با کفهای مشـترکی به هم مربوطند. این کفها مسطح نیستند. هر کف شکستگی دارد و از ۳ لوزی مساوی درست شده است. زاویه بزرگ لوزی دقیقاً ‘ ۲۸ ْ۱۰۹ و زاویه کوچک آن ‘ ۳۲ ْ۷۰ است. عمق شبکه ۳/۱۱ میلیمتر، عرض هر یک از ۶ دیواره شبکه ۷۱/۲ میلیمتر و ضخامت آن مساوی ضخامت یک کاغذ نوشتنی معمولی است.
بررسی این مطلب جالب است که چرا زنبور عسل برای مقطع منشور مومی خود، شکل شش گوش را انتخاب کرده است؟
خوب است بدانید از بین شکلهای هم مساحت منتظمی که میتوانند صفحه را بپوشانند (مثـلث، مربع و شـش ضلعی) محیط ۶ ضلعی منتظم از هـمه کمتر است! همچنین شیوه قرار گرفتن این ۶ ضلعیها در کنار هم باعث میشود تا کندو بیشترین مقاومت را در برابر ضربههای احتمالی داشته باشد.
علاوه بر آن چون زاویهی شـش ضلعی منتظم بزرگ است، زنبور عسل میتواند به راحتی به همه نقاط لانه خود دسترسی داشته باشد.
اگر باز هـم میخواهید شــگفت زده شـوید باید بدانید که زنبور عسل حتی برای ساختن لوزیهای انتهای لانه هم، کمترین موم را مصرف میکند. یـعنی برای یک حجم مفروض، کمترین مساحت را ایجاد میکنند.
بررسی این موضوع، به وسیله حساب دیفرانسیل و محاسبات زیاد هندسی صورت میگیرد. جالب اسـت بدانید با مومـی که از صرفهجـویی در ساختمان ۵۴ خانه بـه دست میآید، میتوان یک خانه کامل ساخت.