زنبورعسل معماری بزرگ
در اولین بازدیدی که از یک شان زنبور عسل به عمل میآید حجرههای ۶ ضلعی بی شماری نظر بازدیدکننده را جلب میکند.
در آزمایشی ثابت شد که در یک محیط مشخص سلولهایی با اشکال مثلث، مربع، دایره، پنج ضلعی، شش ضلعی و هشت ضلعی، بیشترین حجرهها و ایجاد کمترین فضای خالی متعلق به محیط با حجرههای ۶ ضلعی میباشند.
پس از استقرار بچه زنبوران و تشکیل خوشه (Cluster) زمانی که زنبوران کاشف، پس از شناسایی به سمت کلنی بازگشته هر کدام با زبان مکالمهای خود (رقص) مشخصات آشیانه جدید را به دیگر زنبوران میشناسانند. بالاخره توافق بین زنبوران برقرار می شود و پرواز خوشه بچه دسته جمعی به سمت محل مورد نظر صورت میپذیرد.
پس از رسیدن به این محل زنبوران کارگر در حالی که عسلدانهایشان مملو از عسل میباشند به مدت ۲۴ ساعت به یکدیگر چسبیده و به صورت معلق در آن محیط باقی میمانند. پس از سپری کردن این مدت تمام توان کلنی صرف ساختن آشیانه جدید خواهد شد.
آشیانه ای که در آن زنبوران عسل اکثر فعالیت های حیاتی خود مانند توالد نسل، ذخیره شهد و گرده ، زمستان و شبگذرانی را در آن انجام میپذیرد. ساخت شانها توسط زنبوران کارگر شاهکاری عجیب است که معمارانی کوچک آنرا خلق کردهاند. اگر چه این ساختمانها ابهت اهرام ثلاثه یا آسمان خراشهای امروزی را ندارند اما سازهها و شیوه معماری آنها مجهولات بس بزرگتری را دارند که هنوز برای انسانها نا شناخته مانده است.
لانه زنبوران عسل ۷ گونه اند که به دو دسته تقسیم میشوند.
- زنبورانی که اهلی شده اند
- زنبورانی که به صورت وحشی زندگی مینمایند و قابل اهلی شدنی نیستند. زنبوران عسل وحشی بدور از تاریکی و در محلهای روشن لانه سازی مینمایند.
این زنبوران با تعداد کروموزوم ۲n=۱۶ در هنگام لانه سازی فقط یک شان معمولاً روی درختان منطقه جنوب و جنوب شرقی آسیا بنا میکنند. بر خلاف این زنبوران، زنبوران عسل اهلی یا همان زنبوران عسل معمولی فقط در مناطق تاریک مثل غارها، تنه درختان و کندو و به تعداد نا محدود قادر به ساخت شان میباشند.
این نوع زنبوران که تقریباً در سراسر کره خاکی پراکنده شدهاند با تعداد کروموزوم ۲n=32 در زنبورداریهای تجاری مورد استفاده قرار میگیرند.