انواع کندو را بشناسید
تنوع کندو امروزه بیش از هر زمان دیگری است. کندوهای سنتی و مدرن هر کدام می توانند نیاز شما را برطرف کنند. در نتیجه این شما هستید که باید با توجه به توانمندی و اطلاعاتی که دارید، نوعی از کندو را انتخاب کنید که بیشترین بازدهی را برایتان خواهد داشت.
زنبور عسل نیاز به مکانی برای زندگی دارد. در نتیجه هیچ زنبوری نمی تواند بدون کندو به حیات خود ادامه داده و محصولات مختلفی که به عنوان فراورده های زنبور عسل می شناسیم را تولید کند. به همین علت است که اهمیت کندو برای زنبور عسل بسیار مهم است.زنبورهایی که به هر دلیلی از کندوی خود رانده می شوند، خیلی سریع شروع به ساخت کندو در قسمت های مختلف می کنند. این خواست خداوند است که زنبور ملکه هرچه سریعتر برای پیدا کردن یک مسکن برای جمعیت زنبورها اقدام کند.
به طور کلی کندوها به سه دسته تقسیم می شوند:
- کندوهای طبیعی
- کندوهای بومی
- کندوهای مدرن
همانطور که اسم کندوی نوع اول مشخص است، کندو طبیی بدون دخالت انسان و به وسیله خود زنبور آماده می شود. این نوع کندو عموما در غارها و جنگل ها پیدا می شود و موضوع بحث این مطلب نیست. با این حال در مطلبی مجزا در مورد این کندو نیز صحبت خواهیم کرد.
دو نوع کندو محلی یا سنتی و کندوی مدرن، از جمله کندوهایی هستند که هنوز در نقاط مختلف دنیا به ویژه ایران مورد استفاده قرار می گیرند. هر کدام از این نوع کندوها مزایا و معایبی دارند که باعث می شود افراد در مناطق مختلف، از آن ها استفاده کنند. در این مطلب تنها به معرفی انواع کندو می پردازیم و در مطالب بعدی، مزایا و معایب هر کدام از آن ها را بیان خواهیم کرد. با این حال بد نیست بدانید که دنیا به سمتی پیش می رود که از کندوهای مدرن استفاده کند و کم کم کندوهای محلی به ندرت پیدا می شوند.
کندوهای سنتی
برخی از معروف ترین کندوهای سنتی عبارتند از:
- کندوهای تنه درختی
- کندوهای گلی
- کندوهای سبدی
- کندوهای کوزه ای
- کندوهای کدویی
هر کدام از این کندوها در مناطقی از دنیا و ایران مورد توجه هستند. برخی از آن ها نیز ممکن است اصلا در ایران طرفدار نداشته باشد یا به مرور استفاده از آن محدود شده است. در هر صورت این تنوع بالای کندوها کمک می کند تا با کمترین هزینه ممکن،
زنبورداری در یک منطقه راه بیافتد.
یکی از مهمترین دلایلی که باعث شده کندوهای سنتی کم کم از دور خارج شوند، عدم کنترل پذیری آن ها است. این کندوها نمی توانند به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرند و به همین علت اگر بیماری در کندو ایجاد شود، زنبوردار به این راحتی متوجه نمی شود.
عدم کنترل روی کلنی زنبور عسل مشکل بزرگی است که ممکن است به هدر رفتن کل سرمایه زنبوردار منجر شود. با این حال زنبورداران سنتی با توجه به تجربه خود در این زمینه، می توانند کنترل خوبی بر روی جامعه زنبورها داشته باشند. این در حالی است که این نوع کندوها برای زنبورداران جوان و کم تجربه اصلا مناسب نیست.
خوشبختانه چند قرن است که زنبورداری مدرن با اختراع نوعی کندو، گسترده تر شده است. بازدهی بالاتر این نوع زنبورداری که گام اول آن داشتن کندوهای مدرن جعبه ای است، کمک می کند تا زنبوردار به طور دقیق و حرفه ای تری بر روی کلنی تسلط داشته باشد. با این حال نمی توانیم از نقش زنبورداری سنتی و کندوهای محلی در تامین عسل جامعه جهانی بگذریم.
کندوهای مدرن
کندوهای مدرن که به آن ها کندوهای جعبه ای نیز گفته می شود، سال هاست که در صنعت زنبورداری خود را جا کرده اند. اولین بار لانگستروت این کندوها را تولید و از ان استفاده کرد. طول و عرض جعبه، فاصله قاب ها از هم، قطر جداره و همه موارد مختلف بر اساس تحقیق و بررسی های مختلف انجام شد.
این کندوها از گذشته تا کنون با چوب ساخته شده اند. البته در چند سال گذشته برخی از شرکت های تولید کننده کندو، اقدام به سفارش تولید کندوهای پلاستیکی کردند تا قیمت تمام شده خرید کندو را کاهش دهند. این تغییر با استقبال جمع زیادی از زنبورداران مواجه شد. با این حال هنوز هم اکثر کندوهای موجود، چوبی هستند.
ویژگی اصلی این کندوها، قاب های متحرک آن است. زنبوردار به راحتی قاب ها را از جعبه اصلی جدا کرده و آن ها را مورد بررسی قرار می دهد. امکانات و تجهیزات مختلف زنبورداری که تاکنون اختراع شده اند، همگی برای اثرگذاری بهتر روی این کندوها بوده اند. به همین علت اگر زنبورداری بخواهد به صورت حرفه ای کار کند، باید از همین نوع کندو استفاده کند.
ویژگی مهم کندو لانگستروت این است که می توان وارسی های دوره ای روی آن انجام داد. در این صورت احتمال بروز و شیوع بیماری در کلنی زنبور عسل کمتر شده و در صورت بروز هر نوع بیماری، زنبوردار حرفه ای و مسئول، آن را متوجه شده و برای ریشه کن کردن آن قبل از اینکه دیر شود، اقدام می کند.
نوعی کندوی دیگر نیز به نام کندوی دادانت وجود دارد که بزرگتر از کندوهای لانگستروت هستند. این کندوها جمعیت بزرگتری را در خود جای می دهند و ویژگی های خاصی دارند که باید به صورت حرفه ای مورد بحث و بررسی قرار گیرند. با این حال این کندو هم از کندوهای مدرن محسوب شده و مورد توجه برخی از زنبورداران قرار گرفته است.
انتخاب صحیح کندو، گام اول زنبورداری
اگر می خواهید به زنبورداری بپردازید، باید گام های موثری بردارید. یکی از اولین گام ها برای زنبوردار شدن، انتخاب صحیح نوع کندو است. خوشبختانه امروزه شکی وجود ندارد که زنبورداران تازه کار بهتر است بیخیال کندوهای سنتی شده و فقط از کندوهای مدرن استفاده کنند. با این حال بد نیست کمی بیشتر دقت کنید و با تحقیق انتخاب خود را انجام دهید.
هر نوع کندویی را که انتخاب کنید، باید توجه داشته باشید که کیفیت ساخت کندو اهمیت بسیار زیادی دارد. شرکت های مختلفی اقدام به تولید انواع کندو کرده اند. به ویژه در کندوها مدرن با به بازار آمدن کندوهای جعبه ای پلاستیکی، انتخاب کمی سخت تر هم شده است. در این زمینه حتما با زنبوردارهای حرفه ای مشورت کنید تا بهترین گزینه را انتخاب کنید.
در انتخاب کندو، باید پارامترهای مختلفی را در نظر بگیرد. برخی از این پارامترهای عبارتند از:
- قیمت کندو
- تعداد کندوها
- متراژ موثر محل استقرار کندو
- آب و هوا محل استقرار کندو
- نژاد زنبورها
- و ...