آیا اگر عسل در معرض حرارت قرار بگیرد، سمی می شود

عسل حرارت دیده با حرارت دادن عسل، دو موضوع متفاوت هستند؛ با این حال هیچ کدام از این دو باعث سمی شدن عسل نمی شوند، عسل طبیعی شایعات زیادی را پیرامون خود دارد. از شایعاتی در مورد شکرک زدن عسل گرفته تا حرارت دیدن عسل، از مشهورترین شایعاتی است که می توانیم در مورد عسل طبیعی در فضای مجازی و حتی فضای واقعی مشاهده کنیم. همین موضوع حتی باعث شده برخی افراد از خرید عسل یا مصرف عسل منصرف شوند. جالب اینجاست که به دلیل این شایعات، مصرف عسل تقلبی که با شکر درست می شود افزایش یافته و میزان خرید عسل طبیعی کاهش! این یعنی ممکن است دست هایی پشت پرده دامن زدن به شایعات باشد.

یکی از مهمترین شبهه هایی که زیاد آن را شنیده ایم، سمی شدن عسل طبیعی زمانی است که در معرض حرارت قرار می گیرد. برخی افراد به صورت جدی معتقدند که مصرف عسل طبیعی که در معرض حرارت قرار گرفته است، می تواند باعث سمی شدن بدن انسان شده و حتی خطرات جانبی به همراه داشته باشد. در مقابل عده ای دیگر حتی از روش جوشاندن عسل برای درمان برخی بیماری ها استفاده می کنند. این همه تناقض دقیقا از کجا نشئت می گیرد؟

متاسفانه نبود دلایل دقیق علمی در مورد هر کدام از این ادعاها باعث شده تا برخی از این شرایط سوء استفاده کرده و به تبلیغ منفی برای استفاده از عسل طبیعی بپردازند. این در حالی است که هنوز نمی توانیم به صورت دقیق در این زمینه صحبت کنیم.

در این مطلب تلاش شده تا به صورت خلاصه به بررسی این ادعا که آیا حرارت دیدن عسل باعث سمی شدن آن می شود یا خیر بپردازیم و مطالعات موجود و شرایط فعلی در این زمینه را مورد بررسی قرار دهیم. امیدواریم این مطلب بتواند به برخی حواشی در مورد حرارت دیدن عسل پایان دهد.

سمی یا غیرسمی، آیا مسئله این است؟
وقتی صحبت از حرارت دیدن عسل می شود، بسیاری از افراد ذهنشان به سمت سمی شدن عسل طبیعی می رود. این افراد با اطلاعات محدودی که در اختیارشان است گمان می کنند که اگر عسل در معرض حرارت اندکی قرار گیرد، سمی می شود. برخی دیگر نیز که اصلا هیچ اطلاعاتی در مورد بدی های حرارت دیدن عسل ندارند و به راحتی عسل را در معرض حرارت قرار می دهند. اما واقعیت دقیقا چیست؟

واقعیت این است که هنوز هیچ سند قطعی برای سمی شدن عسل طبیعی که در معرض حرارت کوتاه مدت قرار گیرد، وجود ندارد. شاید برخی از سایت های سرگرمی، اطلاع رسانی و... خارجی نیز مطالبی در مورد  سمی شدن عسل طبیعی که در آب جوش حل می شود مطرح کرده باشند؛ اما واقعیت این است که تا لحظه نگارش این مطلب، هیچ مدرک علمی دال بر سمی شدن عسل طبیعی که در معرض حرارت های کوتاه مدت قرار می گیرد، وجود ندارد. اگرچه دانشمندان زیادی بر روی اثرگذاری حرارت بر روی عسل تحقیق انجام داده اند و توصیه نمی شود عسل را حرارت بدهیم؛ اما نمی توانیم به صورت قطعی بگوییم که عسل حرارت دیده آن هم حرارت های کوتاه مدت، سمی است.

در واقع مسئله سمی شدن یا سمی نشدن عسلی که در معرض حرارت قرار می گیرد نیست! مسئله این است که عسلی که در معرض حرارت باشد، بسیاری از خواص خود را از دست می دهد. بسیاری از آنزیم ها و آنتی اکسیدان های موجود در عسل طبیعی با گرم شدن، از بین رفته و خواص درمانی عسل نابود می شود. پس اگر می گوییم عسل حرارت پیدا نکند، منظورمان این است که این ماده با خوصا فوق العاده ای که دارد را در معرض از بین رفتن خواصش قرار ندهید.

مصرف نوشیدنی های داغ با عسل طبیعی
بر اساس آنچه در بالا اشاره شد، عسل طبیعی اگر در معرض حرارت قرار گیرد، سمی نمی شود. با این حال بسیاری از خواص خود را از دست می دهد. حال اگر می خواهید عسل را با نوشیدنی های داغ مثل چایی، دمنوش، قهوه، نسکافه و... میل کنید، چه بهتر که از خواص عسل طبیعی نیز استفاده کنید. نگران سمی شدن عسل نباشید؛ اما وقتی از عسل طبیعی باکیفیت که قیمت بالایی دارد  مصرف می کنید، چه بهتر که تمامی خواص آن را به بدن خود منتقل کنید.

با این حال سوالی که مطرح می شود این است که حتی اضافه کردن عسل در حالتی که نوشیدنی داغ است، بهتر از اضافه کردن شکر نیست؟ برخی معتقدند شاید عسلی که درون چای داغ حل می شود خواص خود را از دست بدهد، اما قطعا بهتر از شکری است که به صورت عادی مملو از مضرات اثبات شده است. اما چه بهتر که بگذارید دمای نوشیدنی تان به زیر 50 درجه برسد و سپس عسل طبیعی را به آن اضافه کنید. کار چندان سختی نیست.

آیا می توان از عسل در آشپزی استفاده کرد؟
این یکی از پرچالش ترین سوالاتی است که در مورد حرارت دیدن عسل پرسیده می شود. دنیای اینترنت پر است از رسپی هایی که به جای شکر از عسل استفاده کرده اند. استفاده از عسل در طبخ کیک، شیرینی، انواع غذا و دسر و... علاوه بر اینکه به ظاهر جذاب و خوب است اما ممکن است برای برخی این شبهه را ایجاد کند که مگر نمی گوییم عسل طبیعی اگر در معرض حرارت قرار گیرد، خواص خود را از دست می دهد؟ پس آیا استفاده از عسل به جای شکر کار صحیحی است؟

ما در مجله عسلنا در حال یک مطالعه گسترده در این زمینه هستیم که به زودی نتایج آن را در یک مقاله کامل و مفصل ارائه خواهیم داد. با این حال، به ذکر این نکته اکتفا می کنیم که حتی اگر خواص عسل در پخت و پز از بین برود، باز هم بهتر از شکر سفید و شکر قهوه ای است که به خودی خود خواص بسیار بدی برای بدن انسان دارند. با این حال منتظر نتایج مطالعات ما باشید.