تاثير تيمول بر رفتار بهداشتي زنبورعسل اروپاي


مقاله تاثير تيمول بر رفتار بهداشتي زنبورعسل اروپاي در سال 2019 منتشر شده و توسط محققان كشور استراليا كار تحقيقاتي آن انجام شده است.
در بين چالش هاي زيادي كه زنبورعسل با آنها مواجه است، كنه واروا يكي از بزرگترين مشكلات در كلني هاي زنبورعسل است. كنه واروا يك انگل خارجي است كه از زنبورعسل آسيايي هندي به زنبورعسل اروپايي منتقل شده است. اين انتقال در ابتداي دهه ي 1960 ميلادي شروع شده و كلني هاي زنبورعسل از اواسط دهه ي 1970 ميلادي آلوده شدهاند. كنه واروا بر زنبورهاي عسل اروپايي اثرات زيان بار بيشتري دارد نسبت به زنبورعسل هندي زيرا اين زنبورها پاسخ هاي بهداشتي و رفتارهاي دفاعي طبيعي متفاوتي بر عليه كنه دارند.زنبورعسل هندي عواقب ناشي از آلودگي به كنه را بوسيله پاسخ هاي رفتاري و فيزيولوژيكي متفات شامل تشخيص موثر و حذف كنه هايي كه در مرحله فورتيك ( كنه روي بدن زنبوران بالغ) هستند و نوزادان آلوده  كاهش مي دهد.
رفتارهاي مشابه در زنبورعسل اروپايي نيز مشاهده شده ولي معمولا براي مقابله كلني با كنه كافي نيستند.در هر دو نوع زنبور، زنبورهاي كارگر مي توانند شناسايي كنند، سرپوش برداري كنند و نوزادان آلوده و غير طبيعي را حذف كنند. همچنين رفتار ديگري دارند كه زنبورهاي بالغ مرده را از كندو خارج مي كنند. دو رفتار مستقل در حذف نوزادان سرپوشيده درگير هست، سرپوش برداري سلول هاي آلوده و حذف نوزادان آلوده از كندو. اين رفتار توسط زنبورهاي در سن 15 تا 20 روزگي انجام مي شود. همچنين رفتار خارج كردن زنبورهاي بالغ مرده از كندو توسط زنبورهاي با سن بالاي 23 روزگي انجام مي شود كه حدود 1 تا 2 درصد جمعيت زنبورهاي بالغ داخل كندو را شامل مي شوند.
زنبورداران براي كنترل كردن ابتدا از داروهاي شيميايي مانند برموپروپيلات، كومافوس (نوار چك مايت)،ديازينون،آميتراز( نورا آپي وار و فابكوزين و..)،فلومترين (باي وارول)و فلووالينات( آپيستان ، ونگاز، گلدن مايت) استفاده مي كردند اگرچه كنه به تركيبات شيمايي مقاومت پيدا كرده است.اين تركيبات باعث افزايش جايگزيني ملكه شده اند ( كومافوس و فلووالينات)، افزايش مرگ و مير نوزادان و زنبورهاي بالغ ( كومافوس بر زنبورهاي بالغ و فلووالينات بر نوزادان و بالغين) كاهش وزن بدن ملكه ( فلووالينات)، كاهش مقدار چربي ها،كربوهيدرات ها و پروتئين همولنف (خون) زنبورهاي كارگر( آميتراز و فلومترين).
استفاده از اين مواد همچنين باعث تجمع سموم در موم شده و باعث تاثير بر رشد لاروها و مقاومت كنه ها در فصول بعدي مي شود. به همين سبب درمان هاي ديگر شامل اسانس هاي گياهي ، اسيدهاي ارگانيك توسط زنبوردارها بيشتر رايج شده است.اگرچه اين مواد نيز مي توانند در غلظت زياد مي توانند بر زنده ماني لاروها و زنبورهاي بالغ تاثير منفي بذارد. تيمول جزء كنه كش هايي هست كه به سرعت بين زنبورداران رايج شده و در حال حاضر جزء روش هاي اصلي مبارزه با كنه واروا است. همچنين پيشنهاد شده تيمول در كنترل شيوع بيماريهايي چون لارو گچي و پارازيت هاي ديگر نيز موثر است.
تيمول با توجه به تداخلي كه با گيرنده هاي بويايي زنبور ايجاد مي كند باعث تحريك رفتار باد زدن و تهويه در كلني مي شود. بر همين اساس پيشنهاد شده بوده كه با توجه به تداخل در گيرنده هاي بويايي باعث مي شود كه زنبورها نتوانند لاروهاي آلوده را شناسايي كنند و باعث كاهش رفتار بهداشتي شود.
در اين تحقيق از ژل آپيگارد مطابق با دستورالعمل شركت سازنده طي دو مرحله در پاييز استفاده شده است. نتايج نشان داد كه تيمول باعث بهبود سرپوش برداري و خارج كردن نوزادان داراي آلودگي شده است و رفتار بهداشتي را 24 تا 36 درصد افزايش داده است.اگرچه گزارش شده كه تيمول همچنين باعث كاهش مقدار نوزادان در كلني هاي مي شود و باعث حذف نوزادان سالم در نزديكي منطقه قرار دادن دارو نيز مي شود و در مجموع تيمول مي تواند باعث حذف نوزادان شود بدون توجه به وضعيت سلامت آنها. نتايج اين تحقيق نشان داد كه تيمول بر رفتار خارج كردن زنبورهاي بالغ مرده تاثير معني داري نداشته است. مشخص شده كه اثرات تيمول بر زنبورها طي دوره درمان تغيير مي كند كه ممكن است به دليل عادت كردن زنبورها به تيمول باشد.

ارائه کننده : مهندس اسماعیل غفوری