شاخص پراكنش نوزادان بر كيفيت ملكه
مطلبي كه در ادامه بيان مي شود نتايج مقاله اي است كه در سال 2019 به چاپ رسيده و در آن به اين فرضيه پاسخ داده شده كه آيا الگوي پراكنش نوزادان داخل كلني مي تواند شاخص قابل اطميناني براي بررسي كيفيت ملكه باشد؟
يكي از نشانه هاي كاهش كيفيت و از كار افتادگي ملكه ها الگوي پراكنش ضعيف نوزادان است. الگوي پراكنش نوزادان به سلولهاي سربسته حاوي شفيره، يا به عبارت ديگر نوزادان سرپوشيده اطلاق مي گردد. الگوي پراكنش ضعيف زماني اطلاق مي گردد كه حداقل 20 درصد يا بيشتر سلول هاي خالي در بين قسمت هاي نوزادان سرپوشيده ، خالي باشد. اين خالي بودن سلول ها نشانه اين است كه يا ملكه بخوبي داخل آنها تخم ريزي نكرده است يا اينكه تخم گذاشته شده زنده ماني كمي داشته و حذف شده است. علاوه بر ميزان كيفيت ملكه، محيط كلني نيز مي تواند الگوي پراكنش نوزادان را تحت تاثير قرار دهد.
الگوي ضعيف نوزادان مي تواند به دليل عوامل بيماريزا نيز باشد مانند قارچها (نوزادان گچي)، ويروس ها ( نوزادان كيسه اي) با كتريها ( لوك )باشد. همچنين اختلالات ژنتيكي مانند افزايش همخوني ( نر ديپلوئيد) نيز مي تواند باعث بروز سلول هاي خالي در بين نوزادان سرپوشيده شود. قرار گرفتن شان ها در معرض آفت كش ها و سوء تغذيه نيز مي تواند سلامت نوزادان را تحت تاثير قرار دهد و باعث ضعيف شدن الگوي نوزادان شوند. همچنين صفات ارثي نيز وجود دارند كه باعث مي شوند زنبورهاي كارگر نوزادان آلوده را شناسايي و حذف كنند ( رفتار بهداشتي) كه منجر به بدتر شدن الگوي پراكنش نوزادان مي شود اما از طرفي باعث سلامت كلني مي شود.
نتايج اين تحقيق نشان داد كه الگوي پراكنش نوزادان نمي تواند شاخص قابل اعتمادي براي كيفيت ملكه باشد و لزوما نشانه كار افتادگي ملكه نيست. ملكه هاي كلني هاي داراي الگوهاي نوزادان خوب و ضعيف از نظر تعداد اسپرم، زنده ماني اسپرم ها و اندازه بدن و وزن قابل مقايسه بودند با ملكه هايي كه در مطالعات قبلي با كيفت ارزيابي شده بودند. جابجايي ملكه ها در كلني هاي با الگوهاي نوزادان خوب و ضعيف نشان داد كه الگوي پراكنش ضعيف نوزادان بطور معني دار بهبود يافته بعد از اين كه ملكه اين كندوها به ملكه كندوهاي داراي الگوي خوب نوزادان تعويض شده است .
بر همين اساس پيشنهاد شده كه تاثير محيط كلني بر الگوي پراكنش نوزادان سرپوشيده بيشتر از ظرفيت تخم گذاري ملكه است. تعداد كل آفت كش هاي شناسايي شده در شانها بطور معني داري بيشتر بوده در كلني هايي كه الگوي نوزادان ضعيف داشته است. در معرض آفت كش ها بودن مي تواند بر زنده ماني نوزادان و الگوي پراكنش نوزادان اثر گذار باشد اما نياز به تحقيقات بيشتر در اين زمينه مي باشد. فنوتيپ هر كلني نتيجه اثرات محيط و ژنتيك كلني است. چگونه فرزندان يك ملكه با محيط ارتباط دارند؟ اينها شامل تغذيه، آفت كش ها و سموم، عوامل بيماريزا و آفات و همچنين عملكردهاي مديريتي زنبوردار است. در اين تحقيق مشخص شد كه پيدا كردن ملكه با الگوي نوزادان ضعيف سخت بود بدون علائم از بيماريهاي نوزادان.
ارائه کننده : مهندس اسماعیل غفوری
